Veilig leren lezen

Op basisschool de Kriebel in Deurne (Antwerpen) las vorig jaar in mei ongeveer 60% van de kinderen op AVI M3-niveau. Met Veilig leren lezen kim-versie zit nu al 85% van de kinderen op dat niveau. Juf Sofie Baten van leerjaar 1: "Ik sprong een gat in de lucht bij die resultaten. In Digiregie zie ik nu bij zoveel leerlingen de groene kleur oplichten, waar ik eerst toch veel meer oranje of rood zag. En het zoemend lezen leverde soms hilarische momenten op in de klas."


Sofie Baten

Basisschool de Kriebel in Deurne (Antwerpen)

Op basisschool de Kriebel in Deurne (Antwerpen) las vorig jaar in mei ongeveer 60% van de kinderen op AVI M3-niveau. Met Veilig leren lezen kim-versie zit nu al 85% van de kinderen op dat niveau. Juf Sofie Baten van leerjaar 1: "Ik sprong een gat in de lucht bij die resultaten. In Digiregie zie ik nu bij zoveel leerlingen de groene kleur oplichten, waar ik eerst toch veel meer oranje of rood zag. En het zoemend lezen leverde soms hilarische momenten op in de klas."

Met Veilig leren lezen kim-versie werken jullie vanaf september 2015. Daarvoor hebben jullie met veel plezier gewerkt met de 2de maanversie?

"Ja, wat ik bijvoorbeeld prettig vond aan de 2de maanversie waren de wandplaten en Zoem de bij. Deze versie ging nog wel uit van het hakken en plakken. Het was soms moeilijk om de kinderen daarvan af te krijgen. Het viel me ook op dat kinderen hierbij vaak de eerste letter vergeten, dus bij p-e-t zeggen ze dan et. Je moet de kinderen er dan op wijzen dat er nog een letter voor staat. We zijn gaan zingend lezen om van het hakken en plakken af te komen. De kinderen krijgen op een gegeven moment ook door dat het hakken en plakken veel tijd kost. Het leren lezen ging wel vlot, maar niet zo snel als nu met de kim-versie. Het echte lezen kwam trager op gang."

Op een gegeven moment kwam de kim-versie in beeld?

"Ja, ik las op internet dat de kim-versie meer rekening houdt met de Vlaamse taal. Daar liepen we met de 2de maanversie inderdaad nogal eens tegenaan. Het woord 'kas' heet bij ons 'serre' bijvoorbeeld. Ik ben eens gaan kijken bij een bevriende juf in Turnhout die al met de kim-versie werkte. Zij was vol lof. Wat mij ook meteen in de methode aansprak was dat Sim een andere huidskleur heeft. Dat klinkt misschien onnozel maar dat is toch belangrijk, óók in de beleving van kinderen."

"Ik heb mijn directeur gevraagd om budget en ik mocht de methode bestellen. In de zomer heb ik me voorbereid op het werken met de methode door een opstartworkshop (starttraining, red.) te volgen. Daarin kwam aan bod waar je als leerkracht allemaal op moet letten."

Hoe verliep de start met de methode?

"De eerste les was best spannend. De kinderen kenden wel Zoem de bij al, maar verder was alles nieuw. De Leerkrachtassistent is dan heel handig. Daar heb ik veel steun aan gehad tijdens het lesgeven. Alles staat erin, ook het lesverloop. Je weet dus precies wanneer je wat moet aanbieden aan de kinderen. De verhalen van Kim en haar opa met zijn verzinselspet spreken de kinderen aan. Het zijn best lange verhalen, maar de kinderen willen écht weten hoe het afloopt. Ook de prenten met de vier seizoenen zijn prachtig en staan ook allemaal in de Leerkrachtassistent."

De kim-versie maakt gebruik van een vernieuwde didactiek. Hoe bevalt die jullie?

"Nieuw is het zoemend lezen. Vooral met het voelen van de letters in hun mond lagen we soms plat van het lachen in de klas. Dat waren hilarische momenten, maar juist daardoor blijft het ze wel bij."

"Met het zoemend lezen ga je de letters lang maken: viiiiiis. Dus niet hakken en plakken, zoals bij v-i-s. Dat is zeker in het begin veel voordoen in de klas. Maar ik merk dat kinderen echt veel vlotter lezen hierdoor. Ik had al vlotte lezers na de herfstvakantie, dat had ik nog nooit gehad."

De resultaten zijn dus goed te noemen?

"Waar ik vorig jaar rond dezelfde tijd met 60% van de kinderen op AVI M3 zat, heeft nu 85% van de kinderen dat niveau. Ik sprong een gat in de lucht bij die resultaten. Je ziet het terug in Digiregie. Ik zie nu bij zoveel leerlingen de groene kleur oplichten, waar ik eerst toch veel meer oranje of rood zag."

Maak je veel gebruik van de differentiatievormen binnen de methode?

"Ik heb aan het begin van het schooljaar de lettertoets afgenomen om het leesniveau te peilen. Deze groep kende al best veel letters, maar onvoldoende om kinderen al op zonniveau te laten starten. Ik heb dus bijna alle leerlingen in het maanniveau en een twee of drie zorgkinderen. In de klas zitten veel anderstalige kinderen en voor hen is het vooral van belang dat ze de basis van het lezen beheersen. Automatiseren is dus heel belangrijk bij deze kinderen, puur de basis bijbrengen."

Wat vind je van de ICT-onderdelen in de kim-versie?

"Ik vond het digitale aspect van de kim-versie al vanaf het begin in het oog springen. We hebben het hele pakket van de software aangeschaft, dus de Leerkrachtassistent, Digiregie en de leerlingsoftware. We hebben twee vaste computers in de klas en nog 16 iPads waar de kinderen mee werken. Voor de leerlingsoftware is dat dus heel fijn. De leerlingen noemen het ‘zoemekes-tijd’ achter de computer."

"Bij de leerlingsoftware bepaal ik wie er mee gaat werken. Soms geef ik het ook juist aan de zorgkindjes op, omdat ze dan op een andere manier de letters krijgen aangeboden. Bovendien past het niveau van de oefeningen zich aan, aan het niveau van de leerling, dus dat is perfect."

Over welke materialen van de kim-versie ben je te spreken?

"Met de letterfilmpjes doen de kinderen heel enthousiast mee. Ook het letterbord is een aanwinst. De kinderen weten nu veel beter wat een medeklinker of een tweetekenletter is, door de letter in de zeppelin te hangen."

"Het letters flitsen is ook populair, de kinderen zijn gefixeerd op de snelste variant en dat is snel hoor! Maar ik zeg: we gaan het pas doen als jullie de letters echt beheersen. ‘Juf, gaat het ons lukken?’, vragen ze dan ook. Het is echt een stimulans voor ze. We beginnen met de traagste snelheid: luister goed en kijk goed. Ze moeten de snelste variant ook wel verdienen vind ik."

"Veilig & vlot vind ik een superboek. Dat gebruiken we eigenlijk het meest. Voor elk kind hebben we een exemplaar. En ik geef het mee naar huis, zodat kinderen ook thuis kunnen oefenen. Veilig gespeld vind ik ook een pluspunt. Kinderen kunnen er zelfstandig mee aan de slag en het is zelfcorrigerend. De kinderen zijn beter geworden in spelling merk ik, nu dit bij de methode hoort."

"Van de vorige versie van Veilig leren lezen gebruik ik nog Feestneus, de woord- en letterzetter en Veilig in stapjes. Vooral voor nog een beetje extra woordenschatuitbreiding, dat is in deze klas heel belangrijk. Het is goed dat de kinderen veel woorden krijgen aangeboden."

"Daarnaast gebruik ik nog de leesboekjes van de 2de maanversie. Gewoon omdat het hele leuke verhalen zijn. Hoe meer boeken en verhalen je kunt aanbieden in de klas, hoe beter het is. Ook de boeken die mijn eigen kinderen vroeger thuis lazen, staan nu bij mij in de klas."

Wat zou je leerkrachten willen meegeven die overwegen om de kim-versie aan te schaffen?

"Ga eens kijken bij een leerkracht die ermee werkt. Kijk naar de praktijk, de resultaten zeggen genoeg zou ik zeggen. En de kinderen zijn ook heel enthousiast. Het mooiste van dit eerste leerjaar vind ik toch nog steeds dat ik kinderen aan het lezen krijg en dat je dan van een leerling als opmerking krijgt: ‘Wauw juf, ik kan lezen!’"

Categorieën: Veilig leren lezen, Lager onderwijs, Taal, Lezen, Eerste leerjaar