Alle kinderen leren lezen: dat blijft één van de mooiste uitdagingen die er bestaan. Hoe pak je het aan?
Als leerkracht in het 1ste leerjaar start je elk schooljaar weer met kinderen die staan te trappelen om te leren lezen. Sommige kinderen hebben al enige letterkennis, anderen kennen alle letters en kunnen eenvoudige woordjes lezen.
Voor veel kinderen blijft leren lezen toch een nieuwe ontdekking. Ook voor jou als leerkracht is het een uitdaging, om elk kind de aanpak te bieden die het nodig heeft. Kern Start van Veilig leren lezen kim-versie helpt jou daarbij op weg.
Kern Start: een feestelijk begin van het schooljaar
“Een aanwinst in deze methode vind ik de kern Start. Het boekje dat bij deze kern hoort, nodigt de leerlingen echt uit! Ze maken eigenlijk al meteen kennis met alle onderdelen van de methode. Niet alleen auditieve analyse, maar ook met korte tekstjes. Er zitten ook leuke stickers in het boekje. De kern Start geeft je de tijd om kinderen in twee weken te kunnen observeren en te kijken wat er al in deze leerlingen zit.” vertelt juf Carla van basisschool De Lisblomme enthousiast.
Kern Start is de eerste kern van Veilig leren lezen kim-versie, een feestelijk begin van het schooljaar. In kern Start maken de leerlingen kennis met Kim, Sim en opa uit het ankerverhaal. Ze leren de letters i, k, m, s en woorden lezen. Ze maken kennis met de verschillende werkvormen en gaan aan de slag met het leerwerkboekje. Alle leerlingen werken bij kern Start in hetzelfde leerwerkboekje, zowel kinderen die nog geen letterkennis hebben als kinderen die al veel letters kennen en al woordjes kunnen lezen.
Als leerkracht krijg je met kern Start de mogelijkheid om je leerlingen te observeren en te toetsen, om de capaciteiten van de individuele kinderen in kaart te brengen. Zo leg je de basis om jouw leerlingen de aanpak te bieden, die zij nodig hebben en kun je vanaf kern 1 gericht differentiëren.
Differentiatie: omgaan met verschillen
“Ik laat de kinderen veel samenlezen op verschillende niveaus. De methode biedt daarvoor veel mogelijkheden, zowel voor sterke als zwakkere leerlingen. Dat vind ik óók een meerwaarde van de kim-versie, dat er tijd voor samenlezen is ingeruimd in de lessen. Maar er is bijvoorbeeld ook de extra ster-tijd in het programma. Al is het maar vijf minuten, je kunt binnen het programma extra aandacht besteden aan de kinderen die moeite hebben met lezen. Voor zon ligt de lat duidelijk hoger.” gaat juf Carla verder.
De differentiatie in Veilig leren lezen kim-versie is gebaseerd op het werken met verschillende ‘aanpakken’. Een aanpak zegt iets over de mate van instructie die een leerling krijgt. Door met aanpakken te werken kun je enerzijds de instructie afstemmen op de instructiebehoefte van je leerlingen en anderzijds extra oefening of uitdaging bieden aan kinderen die meer aankunnen.
Je kunt het aanbod dus optimaal laten aansluiten op het niveau van elk kind. Welk niveau een kind ook heeft, de leerlingen leren sámen lezen. Voor risicolezers betekent dit een intensievere aanpak, voor vlotte lezers meer uitdaging. De kinderen starten samen en sluiten samen de les af. Hierdoor blijven de verschillende aanpakken betrokken op elkaar. Die betrokkenheid wordt nog extra gerealiseerd door samen te lezen, samen te spellen en mondelinge interacties.
Goede software faciliteert en ondersteunt het lesgeven en de differentiatie
“Ik maak veel gebruik van Digiregie. Daarin heb ik alle letterkennis per leerling ingevoerd. Het vergt de nodige observatie per kind, maar ik heb er ook veel steun aan. Omdat je precies weet op welk niveau elke leerling zich bevindt. Wat beheerst een kind al wel en wat niet? Aan wie moet ik extra uitleg geven en wie kan al wat meer aan?” geeft juf Carla mee als tip.
De samenwerking tussen de 3 verschillende onderdelen van de software: Digiregie, Leerkrachtassitent en Leerlingsoftware, vormt de basis voor interactief lesgeven. Het ondersteunt de opvolging van de vorderingen en biedt kansen om maximaal te oefenen, rekening houdend met de verschillen.
- Met behulp van Digiregie voert de leerkracht digitaal de regie over het leesonderwijs, o.a. door een planning te maken, de toetsresultaten vast te leggen, die de basis vormen voor handelingsplannen en de leerlingsoftware te beheren.
- De Leerkrachtassistent is de interactieve instructiesoftware voor het digitale schoolbord.
- De Leerlingsoftware bevat adaptieve oefeningen voor technisch lezen, spelling, woordenschat en leesbevordering.
Door de samenhang van deze 3 onderdelen kun je als leerkracht de informatie over de letterkennis meteen gebruiken om de letters aangepast aan de resultaten van de klas, te oefenen. Ook in de Leerlingsoftware worden oefeningen aangeboden die aansluiten op de letterkennis van de individuele leerlingen. Zo biedt de oefensoftware maximale kansen om leerlingen te laten oefenen op hun niveau: echt adaptief.
“Dan zie je de kinderen op een gegeven moment vooruitgang boeken. Bij leerlingen die nog vooral met technisch lezen bezig zijn, zie je tóch leesplezier ontstaan. Ze krijgen dan de kriebels van het echt kunnen lezen. En dat blijft één van de mooiste momenten die er bestaan.” besluit juf Carla.
Lees het volledige interview met juf Carla over hoe zij ‘het leren lezen‘ met de kim-versie aanpakt.
