Bah, alweer een boek!
Gejoel van mijn leerlingen, wanneer ik dat kinderboekje van Tijn Snoodijk hoog de lucht in steek. Al jaar en dag zwaai ik met een exemplaar om mijn leerlingen aan het lezen te krijgen. Het hoofdpersonage krijgt een boek cadeau van oom Ben, zodat hij in de vakantie kan lezen. Wat volgt, is een knotsgekke dialoog waarin allerlei redenen om niet te lezen worden aangehaald. Mijn leerlingen fantaseren ijverig mee. En dan draaien we de boel om. Waarom zou je wel willen lezen? Dat is een moeilijkere vraag, want lezen… dat doen ze niet graag. En daarin staan ze blijkbaar niet alleen, wees het PIRLS-onderzoek uit.
Deze resultaten zetten Ellie Lefèvre aan tot onderzoek. In haar masterproef Bij wijze van lezen - Een documentanalyse van kenmerken effectieve didactiek begrijpend lezen in Vlaamse taalmethodes lager onderwijs - zocht ze uit hoe effectief het begrijpend leesonderwijs in Vlaanderen is. Hiervoor legde ze verschillende methodes naast elkaar.
Leesonderwijs onder de loep
Uit het laatste PIRLS-onderzoek kwam naar voren dat Vlaanderen de regio is met het laagste leesplezier van Europa. Ook bengelen onze 10-jarigen aan het staartje als leesvaardigheid getest wordt.
Dat de leesresultaten van onze leerlingen dramatisch zijn, weten we ondertussen al een hele tijd. En dat er dringend een kentering gemaakt moet worden, daarvan is iedereen overtuigd.
“We krijgen immers dagelijks veel (digitale) informatie op ons bord. Leesvaardigheid is belangrijker dan ooit en vraagt leesonderwijs van de bovenste plank!”
stelt Ellie Lefèvre in haar blogpost ‘Bij wijze van lezen’.
Wetenschappers brachten in allerhande studies de voornaamste kenmerken van effectief leesonderwijs in kaart. Belangrijk is dat deze wetenschappelijke inzichten ook een plaatsje krijgen in het hedendaagse leesonderwijs. En dat zocht Lefèvre uit.
Ellie is opleidingshoofd van de lerarenopleiding van Thomas More. Verder behaalde ze de graad van Master in Opleidings- en Onderwijswetenschappen aan de UA. Voor haar masterproef vergeleek ze meerdere taalmethodes voor het basisonderwijs. Ook Studio taal nam zij op in haar onderzoek. Ze ontdekte dat Studio taal de beste leerling van deze groep is. Verschillende kenmerken voor effectief begrijpend leesonderwijs komen reeds uitgebreid aan bod.
Gerichte lesdoelen begrijpend lezen
Om een tekst vlot te begrijpen, pas je onbewust leesstrategieën toe. Leerlingen ontwikkelen deze strategieën al doende. Daarvoor biedt Studio taal stimulerende teksten aan. De lesdoelen zijn helder geformuleerd. Je kunt ze eenvoudig bereiken met de aangeboden teksten. Dat goedgekozen tekstmateriaal daagt je leerlingen uit om aan de slag te gaan.
Lezen verbinden aan een betekenisvol leesdoel
Pittige leesopdrachten met teksten die bij hun leefwereld passen, motiveren jouw leerlingen om erin te vliegen. Met een doel voor ogen zullen je leerlingen hun leescompetentie versterken.
Brede waaier aan rijke teksten
In Studio taal maken je leerlingen kennis met teksten in originele vorm. Ook krijgen ze authentieke verhalen en informatieve teksten voorgeschoteld. Voor sommige kinderen gaat dit een eerste kennismaking zijn, omdat ze van thuis uit niet zoveel in aanraking komen met allerhande teksten.
“Niet elk kind krijgt de kans om thuis in allerlei leesvoer te duiken, daarom moet je op school een brede waaier aan teksten aanbieden en ermee aan de slag gaan”, zegt Ellie Lefèvre.
En daar pikt Studio taal mooi op in met een rijk aanbod aan tekstmateriaal. Zo krijgt ieder kind de kans om zich te verdiepen in verschillende soorten teksten.
Inzetten op leesstrategieën
In de handleiding vind je tips om jouw leerlingen aan te zetten tot het gebruik van leesstrategieën. Stap voor stap zet je hen op weg om hun leesvaardigheden volledig te ontwikkelen.
Interactie
Voor, tijdens en na het lezen is het stimuleren van interactie tussen leraar en leerling en leerlingen onderling belangrijk. Studio taal zet echt in op deze wisselwerking.
Hoewel Studio taal in het onderzoek van Ellie Lefèvre op verschillende vlakken uitstekend scoort, wees de analyse uit dat er nog ruimte voor verbetering is.
Zo toont wetenschappelijk onderzoek aan dat leerlingen de betekenis van tot wel 95% van de woorden moeten kennen, om een tekst echt te kunnen begrijpen. De focus op woordenschat is noodzakelijk. Het Studio taal en spelling Differentiatiepakket speelt daar alvast op in. Voor het lezen activeren je leerlingen eerst hun voorkennis en bouwen ze al woordenschat op. Daarna gaan ze pas met de tekst aan de slag.
Ook andere verbeterpunten zullen in de toekomst verder ontwikkeld worden, zodat Studio taal jouw leerlingen nog beter kan ondersteunen in het ontplooien van hun leesvaardigheid.
Wil je ook ontdekken hoe de kenmerken voor effectief begrijpend leesonderwijs in Studio taal verweven zitten? Vraag gratis een inzagepakket van Studio taal aan.
