Is het leren van losse woordjes zinvol? De vraag zelf geeft het antwoord: Nee, dat is niet zin-vol. Woorden bestaan niet op zichzelf. Ze worden enkel “zin-vol” als ze in een betekenisvolle zin voorkomen.
Leerlingen denken soms dat Frans leren hetzelfde is als “woordjes leren”. Zeker wanneer leerlingen met woordkaartjes werken en die eindeloos moeten herhalen zonder voldoende zinnen erbij.
Wanneer de nadruk op losse woordjes ligt, kunnen leerlingen “Frans spreken” aanvoelen als het aaneenrijgen van woorden en dan krijg je soms zinnen zoals: Je aller à le supermarché. Mes parents aimer beaucoup de la mer. Dat vraagt dan weer correctie in de klas. Bovendien kunnen zo’n fouten zich vastzetten.
Al sinds de oudheid werkt doelmatige taaldidactiek daarom met korte communicatieve zinnen. Eleanor Dickey heeft hier een boeiende verzameling van gepubliceerd onder de titel Learning Latin The Ancient Way. Hieronder vind je een voorbeeld terug uit Dickey’s publicatie, met het Nederlands in de rechterkolom in de plaats van het oorspronkelijke Grieks:
Ego duco me ad vestiarium.
-
Quanti paenula?
-
Ducentis denariis.
-
Multum dicis; accipe centum denarios.
- Hoeveel voor de regenmantel?
- Tweehonderd denarii.
- Je vraagt veel; neem honderd denarii aan.
Eeuwenlang zette dat systeem zich door. In de middeleeuwse kloosterscholen leerden kinderen zo ook Latijn via levendige dialoogjes met korte zinnen. Vanaf de zestiende eeuw werden het colloquia of phrase books – boekjes met meertalige dialogen in kolommen rond allerhande nuttige situaties – waarmee pelgrims, handelaars, studenten, kunstenaars en diplomaten een waaier van Europese talen leerden. In Antwerpen drukte Plantijn honderdduizenden colloquia, die in heel Europa gebruikt werden. Tot op vandaag blijven zo’n tweetalige “taalgidsen voor op reis” handig.
En avant zet daarom “zin-vol woorden leren en oefenen” voorop. Alle teksten en oefeningen zijn op dat principe gebaseerd.
Als extra hulpmiddelen vind je in elke unité ook:
- Mes phrases pour converser: herhaling van alle nieuw geleerde woorden in oefenzinnen met cloze.
- Flitscoms: communicatiekaartjes om flitsend mee te werken.
Is losse woordjes vertalen dan fout? Nee, maar het wordt best beperkt tot een snel controlepunt op het einde van het leerproces, eerder dan het beginpunt of de focus voor het leren en herhalen van woordenschat. Zin-vol woordenschat leren en oefenen blijft echter dé manier om correct taalgebruik te automatiseren.